كيست تخمدان توده اي پر از مايع است كه مي تواند داخل تخمدان باشد يا به بيرون از تخمدان متصل باشد.
علت ايجاد كيست تخمدان چيست
براي درك بهتر اين موضوع بهتر است بدانيم كه با آغاز بلوغ هر ماهه تعدادي فوليكول در تخمدانها رشد مي يابند تا در حدود
روز هشت تا ده سيكل معمولا يكي يا دو تا از آنها غالب مي شوند و بقيه تحليل مي روند.در اواسط سيكل اين فوليكولهاي غالب
پاره مي شوند و به اصطلاح تخمك گذاري رخ مي دهد.در صورتي كه به هر دليلي اين فوليكولها پاره نشوند و اندازه آنها از 25ميليمتر
بزرگتر شود به آنها كيست تخمدان گفته مي شود.
علت تشكيل كيست تخمدان اختلال هورموني مي باشد كه عامل آن شامل موارد ساده اي مانند استرس و حتي مسافرت و مصرف برخي
داروها تا موارد جدي تر مانند ساير اختلالات هورموني مانند كم كاري يا پركاري تيروييد و … مي باشد.
كيست تخمدان چه علايمي ايجاد مي كند؟
كيست تخمدان مي تواند بدون علامت باشد و در بررسي هاي سونوگرافيك به طور اتفاقي كشف شود ولي علايم شايعتر آن عبارتند از
- نامنظمي يا به تاخير افتادن پريود(در صورت تاخير بيش از هفت روز براي دو نوبت يا بيشتر در سال حتما نياز به پيگيري و بررسي مي باشد)
- درد پايين شكم
- لكه بيني يا خونريزي غير طبيعي
درد كيست تخمدان به چه دليل ايجاد مي شود؟
فشار داخل كيست مي تواند سبب درد شود ولي پارگي كيست و خروج مايع آن به داخل صفاق و يا خونريزي داخل كيست نيز مي توانند سبب درد شوند.
تشخيص كيست تخمدان چگونه انجام مي شود؟
با بروز علايمي كه در بالا گفته شد پزشك به وجود كيست تخمدان شك مي كند و براي بررسي دقيق تر براي بيمار سونوگرافي درخواست مي گردد. با انجام سونوگرافي بوسيله متخصص راديولوژي كيست تخمدان و اندازه آن و نوع آن مشخص مي گردد.
آيا كيست تخمدان چند نوع دارد؟
بله.انواع شايعتر و معروفتر كيست تخمدان عبارتند از :
كيست ساده تخمدان : كه حاوي مايع شفاف مي باشد.
كيست هموراژيك : كه همان كيست با خونريزي داخلي مي باشد.
كيست شكلاتي يا اندومتريوما :كيستي در زمينه بيماري اندومتريوز با محتويات قهوه اي رنگ مي باشد.
كيستهاي كمپلكس : در اين كيستها به جز مايع يك بخش توپر هم ديده مي شود.اين كيستها حتما نيازمند بررسي كاملتر مي باشند.
كيست درموييد :اين كيستها داراي محتوياتي مانند كلافه مو يا دندان يا ناخن مي باشند و خاستگاه جنيني دارند.
كيست تخمدان چگونه درمان مي شود؟
نوع درمان بستگي به نوع كيست دارد.
در مورد كيستهاي ساده كه شايعترين نوع مي باشند استفاده از داروهاي هورموني جهت كنترل وضعيت مرسوم مي باشد.
در صورتي كه فرد سابقه كيست نداشته باشد و اندازه كيست ساده وي بزرگ نباشد برخي متخصصين زنان تصميم مي گيرند تا درمان دارويي
انجام ندهند و سونوگرافي مجدد در آغاز سيكل بعد درخواست نمايند ودر صورت تداوم كيست درمان انجام دهند.
كيستهاي هموراژيك نيز امروزه به صورت دارويي درمان مي شوند.
در صورتي كه كيست تخمدان بزرگ باشد و دچار پارگي شود ممكن است نياز به عمل جراحي داشته باشد.
كيستهاي درموييد معمولا نيازمند جراحي مي باشند.
آيا كيست تخمدان ميتواند بد خيم باشد؟
بله . در مواردي كه كيست تخمدان بزرگتر از 5سانتي متر باشد يا از نوع كمپلكس باشد يا در سنين بالا رخ دهد جهت رد احتمال بدخيمي نيازمند بررسي هاي دقيق تر شامل آزمايش خون و حتي سي تي اسكن يا MRI مي باشد.
آيا احتمال عود كيست تخمدان وجود دارد؟
بله همانگونه كه بالاتر گفته شد از آنجا كه اختلال هورموني شايعترين عامل كيست تخمدان است بنابراين احتمال عود كيست در صورت عدم رفع آن وجود دارد.
دکتر محمد رضا نیرومند
بدون دیدگاه